IABR-2018-

De Nederlandse Rijksbouwmeester Floris Alkemade, de Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck en de Belgische architect Joachim Declerck zijn de curatoren van de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) in 2018.

Curatoren en Team IABR–2018

v.l.n.r. Tania Hertveld, Marieke Francke, Leo Van Broeck, Gijs Frieling, Catherine Robberechts, Julie Mabilde, Joachim Declerck, Simone Huijbregts, George Brugmans, Hanne Mangelschots, Bas Vereecken, Bram Vandemoortel, Floris Alkemade, Myrte Langevoord

foto: Fred Ernst

Ontwerpkracht, klimaatverandering en samenleving
Het tweeluik IABR–2018+2020–THE MISSING LINK vertrekt van de opdracht die in 2015 met de Sustainable Development Goals van de VN en het Klimaatverdrag van Parijs (COP21) op de tafel van de wereldgemeenschap is gelegd. Hiermee staat er een duidelijke stip op de horizon. Dat maakt echte richtingverandering mogelijk, een fundamentele transitie. Maar hoe pakken we dat aan? Hoe activeren we de samenleving, en niet op een defensieve maar op een positieve manier? Tot welke kwaliteitssprong van onze steden en landschappen stelt ons deze transitie eigenlijk in staat?
Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck: ‘Het is de bedoeling om van architectuurkwaliteit, ruimtelijke kwaliteit en ecologische kwaliteit één verhaal te maken.’

Op zoek naar maatschappelijke en ecologische winst
De drie curatoren Alkemade, Van Broeck en Declerck zullen samen met de IABR verkennen hoe ruimtelijke transformaties kunnen helpen om de grote maatschappelijke opgaven te beantwoorden.
Het werkveld is het unieke stedelijk, ecologisch en economisch systeem van de Rijn-Maas-Schelde Delta, de lage landen waar intensief ruimtegebruik de norm is en waar we zoveel opgaven met elkaar delen. Door onze manier van leven, werken en wonen in deze verstedelijkte delta samen opnieuw te tekenen kan proactief ruimte worden gemaakt voor energietransitie en circulaire economie, voor inclusieve stedenbouw, en voor een innovatieve aanpak van de mobiliteitsproblematiek, de zorg, de wateropgave en de voedselproductie.
IABR–2018 is vooral werkplaats en IABR–2020 vooral platform voor een toekomstagenda. Het tweeluik is een oproep aan architecten wereldwijd om mee te denken over hoe de maatschappelijke thema’s te koppelen aan ruimtelijke vraagstukken die urgent zijn vanwege de klimaatverandering, aan de vraag hoe we ruimte kunnen maken voor het vergroten van de fysieke en sociale weerbaarheid van onze steden en landschappen.
In een tijd van radicale onzekerheid richt IABR–2018+2020 zich daarbij bewust op het bieden van handelingsperspectief, op het ontwerpen aan wat we kunnen willen, en op het verbeelden en laten zien van wat we als samenleving kunnen winnen.
Rijksbouwmeester Floris Alkemade: ‘We moeten bij iedere ontwerpopgave op zoek naar de maatschappelijke meerwaarde. Nadenken over de toekomst, niet in termen van een dreigend verlies maar van maatschappelijke en ecologische winst.’

De cultuur als motor voor verandering
De IABR is onder directie van George Brugmans een kennisinstelling en cultureel platform tegelijk geworden dat de kracht van verbeelding en ontwerp doelgericht inzet voor échte verandering. Deze methodologie maakt het mogelijk de vele lokale en regionale initiatieven en opgaven bijeen te brengen, bestaande inzichten te delen, nieuwe kennis te ontwikkelen en die in de praktijk te testen. (lees hier meer over de IABR)
Samen met de vele partners krijgen de curatoren nog meer dan voorheen de gelegenheid om van de IABR een gedeelde ruimte te maken, die ontmoeting en interactie stimuleert. Met elkaar én met de wereld. Vooral met het doel om resultaatgericht een brug te slaan tussen de vele kleinschalige inspirerende initiatieven aan de ene kant en de enorme schaal van de maatschappelijke opgaven aan de andere kant. Nieuwe sociaal-ruimtelijke praktijken kunnen en moeten de snelheid, draagkracht én kwaliteit van maatschappelijke transities verhogen.

De stip die ‘Parijs’ op de horizon heeft gezet, dwingt ons om beter dan nu de brug te slaan tussen onderzoek en implementatie en om alle kennis die we hebben gedurfder en effectiever toe te passen in de praktijk. Een biennale- tweeluik is daarom een passende vorm. De editie van 2018, een ‘werk’-biennale, zal vooral in het teken staan van onderzoek en uitwisseling, debat en brainstorming, terwijl in 2020 de resultaten op tafel worden gelegd.