Op de IABR–Test Site M4H+ is in 2018 door Team1010 onderzocht hoe de volgende stap naar M4H als kraamkamer voor de circulaire maakindustrie gemaakt kan worden. Hoe kan de gebiedsontwikkeling in M4H bijdragen aan de grote ambities die Rotterdam heeft, om vóór 2050 een volledige circulaire samenleving met gesloten materiaalkringlopen te realiseren? Met welke test-projecten en in welke coalities kunnen deze ontwikkeling gestalte krijgen? En hoe kan de gebiedsontwikkeling gekoppeld worden aan de positie van de Rotterdamse wereldhaven, een kruispunt voor enorme hoeveelheid grondstoffen, afval (half)fabricaten die de regio doorkruisen? In een circulaire economie zullen deze stromen verkort, gevaloriseerd en uiteindelijk gesloten moeten worden. De mate waarin dat lukt zal mede afhangen van lokale capaciteiten, vaardigheden, mensen en plekken. Dus wat is er dan nodig?
foto: Frank Hanswijk
Wat heb je nodig?
Bij het onderzoek naar wat er nodig is, uitgevoerd in opdracht van IABR, gemeente en havenbedrijf Rotterdam, is Team1010 vertrokken vanuit de kracht van de partijen die nu al in het gebied actief zijn. Ondernemers is eerst gevraagd naar hun ‘makers-verhaal’, ‘groei-verhaal’ en ‘circulair verhaal’. En vervolgens naar hun droom: wat heb je nodig om je onderneming te laten bloeien in de circulaire economie? Tijdens IABR–2018 is het gesprek intensief verder gevoerd. Van drie circulaire ketens – de agri-food & bio-hub, de bouwmaterialenbank en een textielraffinaderij – is met stakeholders en experts onderzocht waar concrete kansen liggen.
Doorgroeien in de biobased economie
Beeld: Team1010
In juni 2019 werd de publicatie Wat Heb Je Nodig? gepresenteerd, een moment dat aan de pers niet voorbijging. Hierin laat Team 1010 concreet zien hoe een stadshaven als M4H zich metterdaad kan ontwikkelen tot kraamkamer voor een circulaire maakindustrie. Door het actief smeden van coalities en het aanjagen van het debat in het gebied droeg het team bovendien actief bij aan het zetten van stappen. Daarvoor werd een methode ontwikkeld die ook op andere locaties kan worden toegepast, een methode die de missing link tussen ambities en realisatie wil adresseren en zo de brug van plannen naar projecten kan helpen slaan.
Textiel: waarde behouden, banen creëren
Beeld: Team1010
Guiding Principles en Ruimtelijk Raamwerk
De resultaten van het onderzoek vinden op verschillende manieren hun weg naar implementatie. Concrete kansen voor projecten, pilots en verdere samenwerking in het M4H-gebied zijn geïdentificeerd, waarbij zowel de gemeente en het havenbedrijf als de ondernemers in het gebied een rol kunnen spelen. En de als onderdeel van het onderzoek ontworpen Guiding Principles zijn niet voor niets als leidraad opgenomen in het Ruimtelijk Raamwerk: het richtinggevend kader voor de ontwikkeling van M4H voor de komende jaren. De principles bevorderen door alle partijen gedeelde waarden voor het beleid in en de ontwikkeling van M4H, en sturen op een gaandeweg meer circulaire, inclusieve en duurzame toekomst.
In de webshop is ook nog beschikbaar de IABR–publicatie De Productieve Stad – Ontwikkelingsperspectieven voor een regionale maakeconomie waarin Atelier Rotterdam de kansen identificeert voor de toekomst van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag vanuit het perspectief van de ‘next’ maakeconomie. Klik hier voor meer informatie.
De Test Site M4H+ is een samenwerking van de IABR en het Programmabureau M4H, de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam. Het ontwerpend onderzoek voor Test Site M4H+ is, onder de paraplu van het IABR–Atelier Rotterdam, uitgevoerd door Team 1010: 1010au, Mariska Vogel en Ronald Van Der Heijden.
