foto: Lotte Stekelenburg
IABR–Atelier Rotterdam stelt zeven ontwikkelingsperspectieven voor die gezamenlijk bij kunnen dragen aan een weerbaardere regio met een gezonde en innovatieve maakeconomie.
Making Public
Huidige economische en maatschappelijke veranderingen vragen om een nieuw perspectief op de metropoolregio; een verhaal dat integreert en verbindt. Rotterdam kent een lange geschiedenis van het productief samenkomen van werken en leven in de stad. Een plek als het kan een krachtige, publieke omgeving vormen; waar innovatieve ondernemers samenkomen; waar organisaties burgers en jonge bedrijven ontmoeten; en waar interactie en uitwisseling op vanzelfsprekende wijze worden gestimuleerd. Het Schouwburgplein wordt ingezet als permanente showroom, met tijdelijke evenementen, georganiseerd door lokaal gewortelde makers. ‘Making Public’ wil een productieve mentaliteit in de stad en de regio teweegbrengen en het gesprek over de Next Economy een positie geven middenin het publieke domein.
Circular Landscapes
De Next Economy is een circulaire economie. De waarde van lokale landschappen als hernieuwbare bronnen van materialen, producten en energie neemt hier steeds meer toe. Het concept van Circulaire Landschappen verbindt verspreide landschappen tot één grootschalig, veerkrachtig en circulair systeem, waarin de kringlopen van afval en energie gesloten kunnen worden. De aanwezigheid van complementaire landschappen in de Metropoolregio Rotterdam Den Haag biedt de regio de unieke kans om de kringlopen van productie en consumptie te optimaliseren en te sluiten.
High Streets Revisited
Van oudsher worden de verschillende maakmilieus binnen de Metropoolregio Rotterdam Den Haag met elkaar verbonden door een netwerk van wegen en waterwegen. Langs de belangrijkste assen van dit netwerk heeft zich in de loop der tijd een lintbebouwing met een gemengd gebruik ontwikkeld. Nieuwe infrastructurele lagen, zoals spoor- en snelwegen, hebben het gebruik en het belang van deze assen, de High Streets, veranderd. Herwaardering van de High Streets en hun unieke (ruimtelijke) kwaliteiten maakt het mogelijk om de verbindingen tussen maakmilieus te verbeteren en de lokale maakeconomie te versterken.
GroLiWo (Growing Living Working)
De scheiding tussen werken en wonen vervaagt, en er is behoefte aan milieus waarin productie en consumptie, leren en doen, ‘maken’ en ‘(be)denken’ ook op het niveau van de wijk ruimtelijk aan elkaar geklonken zijn. Deze veranderingen vragen om nieuwe vormen van nabijheid en kortere kringlopen. Om de kansen van de maakeconomie optimaal te benutten, moet gewerkt worden aan een ecosysteem dat interactie tussen activiteiten en actoren optimaal faciliteert en stimuleert. Het GroLiWo-concept (Growing Living Working) is een architectonische typologie die zowel deze nieuwe nabijheid op het niveau van de wijk faciliteert als een manier is om deze hybridisering in de industriegebieden langs de rivier de Maas te realiseren.
Productive Service Stations
Mensen en bedrijven stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit van producten en diensten en hoe deze worden aangeboden. Hierdoor vervaagt de grens tussen het centrum en de periferie; overal in de regio is vraag naar deze on demand productie en levering. Productive Service Stations (PSS) kunnen de gehele Metropoolregio Rotterdam Den Haag voorzien van een structuur om deze diensten aan te bieden. Productive Service Stations zijn in aanzet identiek, maar zijn aan te passen aan de specifieke behoeften in elk deel van de metropoolregio, zoals laadpalen voor elektrische auto’s, deelfietsen, buurtwinkels, afleveradressen en opslagruimte voor webbestellingen, maar ook gemeenschappelijke ruimten en gereedschap voor productie, reparatie en onderhoud. Ze zijn gelijkmatig verspreid over de regio, verlenen haar identiteit en zijn voor iedereen in dezelfde mate toegankelijk.
L'auc
Learning City
Innovatie en educatie zijn de brandstof voor de toekomstige maakeconomie. Innovatie vraagt om plekken waar onderwijs, onderzoeksinstituten en bedrijven samenkomen, zoals Open Innovatie Campussen en Science Parks. Hier wordt kruisbestuiving gestimuleerd tussen (be)denken, maken en testen, onder een grote groep mensen en op een goed bereikbare plek. De Metropoolregio Rotterdam Den Haag biedt hiervoor kansen, maar deze worden nog niet altijd ten volle benut. Een Learning City biedt een regio-breed web van toegankelijke, kleinschalige en verspreide voorzieningen, zoals fablabs, sociale maker spaces en hybrides van theoretisch en praktisch onderwijs, en zet tegelijkertijd in op concentraties van plekken en voorzieningen waar innovatie kan ontstaan.
Repositioning Working Districts
Industriegebieden en bedrijventerreinen worden vaak gezien als monofunctionele gebieden, terwijl op dergelijke locaties vaak juist een grote verscheidenheid aan activiteiten plaatsvindt, een mix van productie, dienstverlening en logistiek. Er vinden veel maakactiviteiten plaats, en innovatie ontstaat vaak juist hier. De terreinen liggen vaak aan de rand van gemeenten, dicht bij snelwegen, maar zijn vanuit de stadscentra moeilijk bereikbaar met openbaar vervoer. Echter, vanuit het perspectief van een regionale maakeconomie liggen sommige van die districten juist op heel centrale en (potentieel) strategische locaties, vlakbij grootschaliger productiefaciliteiten of wetenschappelijke en educatieve campussen. De maakeconomie kan deze twintigste-eeuwse werkdistricten een nieuw en toekomstbestendig perspectief bieden.
