NU! Ontwerpen in tijden van klimaatcrisis - Keilezaal
beeld: RAvB
De tentoonstelling NU! is wel opgebouwd maar was vanwege de lockdown helaas niet toegankelijk voor publiek. Maar 150 studenten, twee academies en één IABR gaven natuurlijk niet op. Daarom was NU! van 5 april tot en met 26 mei te zien op Instagram.
NU! ONTWERPEN IN TIJDEN VAN KLIMAATCRISIS
IABR–DOWN TO EARTH stelt de vraag: Waar kunnen we landen? Naar aanleiding van die vraag wijden de Rotterdamse Academie van Bouwkunst (RAVB) en de afdelingen Graphic Design (BA) en Non Linear Narrative (MA) van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) hun onderwijsprogramma’s aan het verkennen van hoe ontwerpers zich moeten verhouden tot de klimaatcrisis en welke actie ze kunnen nemen.
Hoe kunnen we ons leven en onze leefomgeving zo inrichten dat de toekomst volhoudbaar wordt? Hoe gaan we om met de tekortkomingen van de ‘moderniteit als project’? Welke waardes moeten we omarmen en waar moeten we afscheid van nemen?
NU! Ontwerpen in tijden van klimaatcrisis
400 Posters
Centraal in de tentoonstelling staan de bijna vierhonderd posters die liggend in een grid vrijwel de gehele ruimte van de Keilezaal vullen. Dit veld van posters wordt opgespannen tussen vier begrippen waar het ontwerpen zich toe moet verhouden: de extremen, het/de andere, de commons en het afscheid.
Dave van Toor
Rotterdamse Academie van Bouwkunst, 2021
In het grid vinden ook ecologische elementen een plek. Iedere poster bevraagt op een andere manier hoe het ontwerp, het ontwerpen en misschien ook de ontwerper zich kan of moet verhouden tot de klimaatcrisis.
De posters zijn gemaakt door ruim honderdtwintig studenten van de RAVB en ruim dertig studenten van de KABK. De studenten van de KABK gebruikten onder andere teksten van Timothy Morton als basis voor hun visueel essay. De studenten van de RAVB reflecteerden op hun eigen ontwerpprojecten naar aanleiding van onder andere de film Snowpiercer van Bong Joon Ho.
Naast de posters worden een aantal animaties getoond. Ook is er een bibliotheek waarin de bronnen die door de studenten zijn geraadpleegd, zijn opgenomen.
Vier thematische lijnen
De extremen
De klimaatcrisis leidt tot extremer weersomstandigheden. Welke extremen van water, droogte en temperatuur kunnen we verwachten en wat vragen deze en toekomstige extremen aan aanpassingen van onze leefomgeving? Maar ook, hoe verhouden we ons hiertoe? Moeten we deze extremen misschien ook manifester doen ervaren in onze leefomgeving waardoor onze bewustwording van de crisis wordt vergroot?
De/het andere
We zijn onderdeel van één biosfeer. Daar is geen ontsnappen aan. Ons handelen als mensen heeft invloed op andere organismen in de biosfeer en daarmee ook op onszelf. En ons (gebrek aan) handelen in Rotterdam heeft invloed op het handelingsperspectief van mensen en dieren op andere plekken op de wereld.
De commons
De klimaatcrisis komt voort uit onze extractieve omgang met de leefomgeving ten behoeve van eeuwigdurende economische groei. Steeds meer raken we doordrongen van het feit dat we een ander waarde-model nodig hebben. Een model gebaseerd op wederkerigheid en verbondenheid met de plek en de gemeenschap. Hoe ziet stedelijke ontwikkeling gebaseerd op het idee van de commons er dan uit?
Het afscheid
We moeten afscheid nemen van bepaalde grond- en brandstoffen maar vooral ook van bepaalde routines. Afscheid nemen doet pijn. Maar bij afscheid hoort ook reflectieen waardering van, of is het weemoed om elementen van het verleden. Om uiteindelijk tot de conclusie te komen dat het voor iedereen beter is zo. Het afscheid creëert ruimte voor heroriëntatie zonder de ballast uit het verleden mee te hoeven dragen. Achteraf denken we: “Dat hadden we veel eerder moeten doen!”
Elina Ersdorf: Visual Essays Time's Up!
Graphic Design BA, KABK, 2020
Totstandkoming
Het narratief, de omgang met het voor handen zijnde materiaal, de ruimtelijk opzet en de visuele identiteit van NU! zijn ontwikkeld tijdens een driedaagse workshop eind februari 2021. Samen met Thijs van Spaandonk, hoofd van de masteropleiding Stedenbouw van de RAVB en tevens co-curator van IABR–DOWN TO EARTH werkten twaalf studenten van de KABK en RAVB aan het samenbrengen van het materiaal van de verschillende opleidingen en het vertalen van dit materiaal naar een tentoonstelling voor de biennale.
NU! - Workshop februari, 2021
foto: RAvB
Concept, curatie, ontwerp en realisatie
KABK
Ieva Gailiušaitė
Petra Erős
Abel van As
Lulu van Dijck
RAVB
Amal Habti
Samil Kahraman
Tom Koetsenruijter
Lotte de Koning
Angéla Kortleven
Sven Schouten
Petula de Smit
Nancy Smolka
Thijs van Spaandonk
Anneke Wisse
Milou van Zomeren
Grafisch ontwerp
Petra Erős
De tentoonstelling is een initiatief van Thijs van Spaandonk (RAVB), Roosje Klap, Marthe Prins (KABK) en George Brugmans (IABR).
Meerjarige samenwerking
Deze tentoonstelling is onderdeel van een meerjarige samenwerking tussen de IABR en de RAVB, waarvan de aftrap plaatsvond op 28 augustus 2020 in de Keilezaal, tijdens de start van het afgelopen studiejaar. Door het verbinden van het verkennende vermogen van het ontwerponderwijs aan de vrije ruimte van de cultuur verkennen de twee instellingen samen hoe we ons moeten verhouden tot de klimaatcrisis en welke transities we moeten doormaken.
