Onderzoeker en assistent professor, Istanbul Bilgi University, faculteit Communicatie
Asu Aksoy heeft onderzoek gedaan aan Britse en Turkse universiteiten naar stedelijke en culturele transformaties, met name naar migratie en globalisering, en naar bestaand en toekomstig beleid op deze gebieden. Met publicaties, presentaties en lezingen heeft ze in Turkije en daarbuiten de invloed van wereldwijde migratiestromen op het culturele kapitaal van steden in West-Europa geagendeerd. Daarnaast heeft ze geschreven over de transformatie van Istanbul in de context van de globalisering. Ook leidde Aksoy een project over de culturele economie van Istanbul dat aanbevelingen deed voor een agenda voor de creatieve stad. Aksoy was een van de oprichters van Santralistanbul, een internationaal kunst- en cultuurcentrum, dat tot stand kwam onder auspiciën van Istanbul Bilgi University.
foto: George Brugmans
Het moet wel de unieke ligging van de stad zijn, haar spreidstand over de Bosporus waarmee ze niet alleen twee continenten verbindt maar ook het knooppunt is van continenten en beschavingen, godsdiensten en geschiedenissen, handelsroutes en kennistrajecten, meningen en culturen. Byzantium, Constantinopel of Istanbul, het geopolitieke belang van de stad staat al twee millennia buiten kijf.
Maar haar fortuin was altijd wisselend en toen Atatürk in 1923 de hoofdstad van het nieuwe seculiere Turkije naar Ankara verplaatste, leek het er op dat de stad weg zou kwijnen in haar eigen nostalgie.
De laatste halve eeuw echter is Istanbul bezig met een formidabele come back. Wat begon als een demografische explosie – de stad groeide in vijftig jaar van ongeveer een half naar bijna 14 miljoen inwoners– resulteerde in een economische krachtpatser en een belangrijke politieke én culturele speler, in het Midden-Oosten maar ook steeds meer in de wereld. Nu staat Istanbul opnieuw op een kruispunt, en is het, soms zelfs letterlijk, het slagveld voor opvattingen over de toekomst van Turkije.
foto: George Brugmans
REFUGE
De IABR begon haar activiteiten in Istanbul in 2008, met één van de zes grote onderzoeksprojecten die in het kader van de 4e IABR werden opgezet als onderdeel van de hoofdtenstelling Open City: Designing Coexistence.
Refuge wilde aandacht voor hoe migratie, of mensen nu naar de stad trekken vanwege honger, armoede of oorlog, stedelijke enclaves produceert, van dure gated communities tot overbevolkte sloppenwijken, die een bedreiging zijn voor de samenhang van het stedelijk weefsel, voor het ideaal van de open city.
Na de 4e IABR, in de lente van 2010, werd Refuge opnieuw vormgegeven en tentoongesteld in Istanbul, in DEPO.
verstedelijking versus ecologie
Onderdeel van Refuge was een in 2009 en 2010 door de IABR georganiseerd kennisuitwisselingstraject tussen ontwerpers, academici en bestuurders uit Rotterdam, Amsterdam en Istanbul. Eén van de deelnemers was een delegatie die Istanbuls deelgemeente Arnavutköy vertegenwoordigde. Gelegen aan de noordkant van het Europese deel van de metropool grenst het aan de Zwarte Zee. Dit nog zeer groene gebied herbergt voor de stad onmisbare waterreservoirs en belangrijke landbouwgronden die onder aanhoudende en grote druk staan vanwege de voortrazende verstedelijking.
Het was onmiddellijk duidelijk dat Arnavutköy exemplarisch is voor de enorme uitdagingen waarvoor Istanbul, en met haar veel andere grote stadslandschappen in de wereld, staat. De vraag is hoe de ecologische, economische en demografische agenda’s, die elkaar vaak zo in de weg zitten, slim aan elkaar te koppelen zijn ten bate van een duurzame toekomst van de stad?
foto: George Brugmans
Toen later, in 2012, duidelijk werd dat de centrale autoriteiten in Ankara Arnavutköy als het gebied zagen waar ze hun plannen voor een reusachtig nieuw vliegveld, een nieuwe snelweg en een heel nieuw kanaal dat de Zwarte Zee met de Zee van Marmara moet verbinden, in konden parachuteren, werd die eerste indruk bevestigd. Als Istanbul op een kruispunt van belangrijke beslissingen over haar toekomst staat, dan is Arnavutköy een van de plekken waar de strijd wordt uitgevochten.
Positie IN nemen
In 2010 vroeg de IABR Asu Aksoy, assistent hoogleraar aan Istanbul Bilgi University, toe te treden tot het Curator Team van de 5e IABR, als local curator van de IABR Test Site Istanbul.
Met deze beslissing markeerde de IABR haar intentie een actieve rol te spelen in het debat over en bij het maken van stad in Istanbul. De eerste actie op de Test Site was het gezamenlijk met de gemeente Arnavutköy opzetten van het Atelier Istanbul.
Curator Team
Asu Aksoy (Istanbul, TR), George Brugmans (Amsterdam, NL), Joachim Declerck (Brussel, BE), Fernando de Mello Franco (São Paulo, BR), Henk Ovink (Den Haag, NL) en ZUS (Rotterdam, NL)
Curator Team 5e IABR
(van links naar rechts: Brugmans, Aksoy, Declerck, Ovink, Koreman, De Mello Franco en Van Boxel)
Directeur
George Brugmans
Opening
19 april 2012, door Melanie Schultz van Haegen, minister van Infrastructuur en Milieu, en Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam
Tentoonstellingen
Making City
curator: Joachim Declerck
locatie: NAi, Rotterdam
Smart Cities - Parallel Cases 2
curatoren: Stefan Bendiks, Rogier van den Berg, Matthijs de Boer, Annet Ritsema
locatie: NAi, Rotterdam
Test Site Rotterdam
curator: ZUS (Elma van Boxel, Kristian Koreman)
locatie: Rotterdam Central District
Making Douala 2007 - 2013
curatoren: Marilyn Douala-Bell, Didier Schaub, Xandra Nibbeling, Kamiel Verschuren, Lucas Grandin
locatie: RiverClub Gallery, Rotterdam
Design as Politics
curator: Wouter van Stiphout
locatie: Mini Mall, Hofbogen, Rotterdam
Making Almere
curator: INTI
locatie: Belfort 13, Almere
Making City São Paulo, Da Cidade Informal aos Novos Bairros
curator: Elisabete França
locatie: Museu da Casa Brasileira, São Paulo
Making City Istanbul
curatoren: Asu Aksoy, George Brugmans, Joachim Declerck
locatie: Istanbul Modern, Istanbul als onderdeel van de 1e Istanbul Design Biennale
april 2012 – december 2012
133.600 bezoekers
Events
Urban Summit
51 lezingen, debatten, filmvertoningen en andere bijeenkomsten
VPRO: Leve de Stad
omroepbreed: televisie en radio-documentaires met ruim 2.8 miljoen kijkers en luisteraars
projectleiding: Wim Schepens
publicaties en documentaires
Making City, 5e IABR 2012, Catalogus
George Brugmans, Jan Willem Petersen (red)
2012, IABR
The Future Agenda
George Brugmans, Joachim Declerck, Henk Ovink
in: Megacities, Exploring a Sustainable Future
Steef Buijs, Wendy Tan, Devisari Tunas (red)
2010, Uitgeverij 010
Rotterdam - People Make the Inner City
2012, Gemeente Rotterdam
Olympisch Ontwerpen
Daniël de Groot, Willemieke Hornis, Elien Wierenga (red)
2012, Uitgeverij 010
Olympic Cities
XLM Architecture Research Urbanism
2012, XLM
Nederland Projectenland
Jelte Boeijenga, Paul Gerretsen, Elien Wierenga (red)
2013, Uitgeverij 010
Sürdürülebilir Kent Yapmak/Making a Sustainable City: The Arnavutköy Approach
Asu Aksoy, Gülnur Kadayifçi, Hülya Yalçin (red)
2012, Gemeente Arnavutköy & IABR
Sürdürülebilir Kent Yapmak/Perspectives from Turkey on Sustainable City Making
Asu Aksoy, Gülnur Kadayifçi, Hülya Yalçin (red)
2012, Gemeente Arnavutköy & IABR
900 Km Nile City: A Strategic Design for a Rural Metropolis
Pier Paolo Tamburelli, Oliver Thill (red)
2009, The Berlage Institute Research Report No. 31
Making Douala 2007 - 2013
Xandra Nibbeling, Kamiel Verschuren (red)
2012, Doual'Art & ICU Art Projects Foundation
The River Cities Project: IABR Catalogue
Michael Speaks, Angela Torchio (red)
2012, University of Kentucky
Typology. Hong Kong, Rome, New York, Buenos Aires
Emanuel Christ, Christoph Gantenbein (red)
2012, ETH Zürich
Posconflicto Laboratory: Making City + Productive Housing Programm in Guatemala & Central America
Urbanistica–Taller del Espacio Publico, Municipality of Guatemala & Asociacion Centroamericana Taller de Arquitectura
2012
Making Cities
regie: Alexander Oey
VPRO Tegenlicht in coproductie met IABR
